Regel ook het executeurschap in het testament!
Veel mensen geeft het een goed gevoel wanneer zij een testament hebben gemaakt. Daar ging vaak een lange periode van overwegen aan vooraf. Misschien herkent u zich daarin; de eerste gedachten over wie u wilt begunstigen, familieleden, vrienden, organisaties. U weegt misschien ook wie het nodig zal hebben, waar u zich het beste bij voelt of waar u warm van wordt. De notaris helpt u om de uitkomst van uw besluitvorming goed vast te leggen.
De executeur
De notaris zal ook vragen wat u gedachten zijn over wie die uitvoering in gang zet en verder uitvoert. Die persoon heet in notarisjargon ‘executeur’, vroeger ook wel executeur testamentair. Die uitvoerder van het testament zorgt dat alles wat in het testament staat ook volgens de bepalingen in het testament verdeeld worden en nog veel meer. Een executeur is de persoon of soms ook een rechtspersoon zoals een bedrijf of stichting die de opdracht krijgt de nalatenschap af te wikkelen. De executeur voert dus de laatste wil van de overledene uit en is ook voor het afwikkelen van nalatenschap verantwoordelijk. Soms regelt deze ook de uitvaart, maar vaak gaat het vooral om het betalen van rekeningen, opzeggen van abonnementen, in kaart brengen van wat er verdeeld moet worden, verkopen van goederen en eventueel onroerend goed. De executeur doet dat in overleg met, en vaak na goedkeuring van, de erven en zorgt dat uiteindelijk eenieder dat krijgt wat de erflater hen heeft toebedeeld. Na de eindverantwoording geven de erven dan ook aan of ze zich daarin kunnen vinden, waarna de taak van de executeur is afgerond. Het gaat natuurlijk over zaken die allemaal goed en zorgvuldig moeten worden uitgevoerd. Een executeur moet betrouwbaar en zorgvuldig werken en de benodigde kennis hebben of kunnen inroepen. Wie de executeur gaat worden, bepaalt u zelf in het testament. Daarom zal een notaris daar altijd naar vragen. Als u geen executeur in uw testament heeft benoemd of als uw executeur die taken niet wil of kan uitvoeren dan zijn de erfgenamen gezamenlijk verantwoordelijk voor de afwikkeling van de nalatenschap.
Wie kunt u benoemen tot executeur?
Veel mensen kiezen voor iemand uit de eigen omgeving; een familielid of vriend al dan niet ook erfgenaam. Mensen met kinderen benoemen vaak een van hen, bijvoorbeeld deAls u voor de ze keuze staat, bedenk dan dat u iemand kiest die als het zover is, straks ook goed in staat moet zijn om die taak uit te oefen. Is dat familielid of dierbare straks niet te oud om deze taak nog uit te voeren? In de praktijk zien we dat weleens wordt aangewezen die net zo oud is als de opsteller van het testament. Dat lijkt voor nu een goede keuze, maar dat kan over tien jaar anders liggen. Bedenk ook dat het beter is dat een executeur niet zelf onderdeel is van eventuele tegenstellingen tussen erfgenamen. Botert het niet altijd tussen hen of wilt u potentiële conflicten voorkomen, kijk dan ook verder dan de erfgenamen. Overweeg altijd of iemand straks nog wel de juiste persoon is om de toch complexere taak van afwikkeling op zich nemen. Daarnaast moet u zich voorstel dat deze taken dan ook in een periode van rouw komen. Daarnaast is het handig om iemand te kiezen die wel wat verstand heeft van financiële juridische en (digitale) administratieve taken – ook dit is niet voor iedereen weggelegd. U kunt in het testament bepalen of u de executeur een vergoeding geeft en hoe hoog die is. Zonder testament gaat de wetgeving uit van een bedrag van 1% van de nalatenschap, maar daar mag van afgeweken worden. Een andere optie is om een notaris, accountant of andere professionele executeur te kiezen. Dat is vooral een goede keuze wanneer de nalatenschap financieel wat complexer is. Of wanneer er tegengestelde belangen zijn tussen de erfgenamen. Dan is zo’n juridisch goed onderlegde onafhankelijke derde persoon een goede keus. Check en overleg of de gekozen professional echt kennis en affiniteit heeft met het afhandelen van nalatenschappen. Ook sommige, maar niet alle notarissen zijn ervaren op dit gebied. Vraag daarnaar als de notaris zichzelf daarvoor aanbiedt. De notaris en ook andere professionele executeurs zullen voor de uitvoering een uurtarief in rekening brengen. Ook begunstigde goede doelen zullen soms als executeur willen optreden wanneer zij een belangrijke begunstigde in een testament zijn. De overweging van de erflater kan zijn dat men zich daar goed en vertrouwd bij voelt of dat zo meer van de nalatenschap aan het goede doel besteed kan worden. Als u dat overweegt, neem dan eerst contact op met het goede doel. Mogelijk vindt u al wat informatie op de website, maar het is belangrijk om precies te weten of men ook in uw situatie deze verantwoordelijke taak op zich kan nemen. Niet iedere organisatie kan of wil dit. En vaak hangt dat ook af van de omstandigheden. Ook hier geldt weer dat bij zeer complexe nalatenschappen, of wanneer er tegengestelde belangen tussen de erfgenamen spelen, de keuze voor een externe professionele executeur een goed alternatief kan zijn. Sommige organisaties hebben expertise en capaciteit om het executeurschap uit te voeren en soms is er zelfs een (kandidaat)-notaris in dienst. Andere organisaties werken samen met een professionele executeur, waarbij het goede doel de eindverantwoordelijkheid houdt. In een persoonlijk gesprek met de deskundige contactpersoon van de organisatie deelt u wat de omstandigheden en wensen zijn en maakt u afspraken over de uitvoering. In datzelfde gesprek kunt u natuurlijk ook eventuele wensen rond de bestemming van het erfdeel voor de het goede doel te bespreken. Veel organisaties hebben tegenwoordig een deskundige contactpersoon in dienst die hierover met u in gesprek wil gaan. Schroom niet en leg uw vraag aan ze voor. Natuurlijk kunt u altijd uw wensen rond het executeurschap veranderen, over de uitvoering doet u dat gewoon met de executeur. Als u een andere executeur wilt, kunt u daarvoor het testament aanpassen.
TIPS:
Overweegt u een kennis of familielid?
Bespreek dit vooraf, geef aan wat uw wensen zijn en vraag of hij of zij deze taak op zich wil nemen.
Overweegt u de notaris of ander professional?
Vraag door over ervaring en hoe met de kosten wordt omgegaan.
Overweegt u om het executeurschap bij een goed doel te beleggen?
Neem dan contact om met het desbetreffende goede doel. Het is voor goede doelen belangrijk om te weten dat voor deze rol zijn aangewezen en ook wat er moet worden geregeld en verdeeld. Pas dan kunnen ze er straks voor zorgen dat alles naar wens wordt afgewikkeld.
Arjen van Ketel en Lena Vizy ,Legacy Futures.
Over Arjen en Lena:
Arjen van Ketel en Lena Vizy zijn specialisten in de communicatie over nalatenschappen. Met hun organisatie Legacy Futures ondersteunen zij goede doelen